29 اکتبر 2022- با توسعه ی داروهای جدید مختلف، به ‌ویژه مهارکننده‌های کوترانسپورتر 2 سدیم-گلوکز(SGLT2Is)، پزشکان یک قدم به مدیریت مطلوب قند خون در بیماران دیابتی با بیماریهای همراه مرتبط مانند سندرم متابولیک، چاقی، و بیماری های قلبی عروقی نزدیک‌تر شده‌اند.

قبلاً فرض شده بود که SGLT2Iها قند خون را از طریق دفع گلوکز از طریق کلیه ها کاهش می دهند. با این حال، مطالعات دیگر نشان داده اند که اثرات آنها به افزایش دفع گلوکز کلیوی محدود نمی شود.

محققان در یک مطالعه جدید دریافتند که مهارکننده‌های کو‌ترانسپورتر ۲سدیم گلوکز(SGLT2Is)، به ویژه داپاگلیفلوزین، می‌توانند حساسیت به انسولین (IS) را افزایش دهند.

یافته های تحقیق اخیر در Acta Diabetologica منتشر شده است.

مهارکننده‌های SGLT2 مورد تایید FDA هستند تا در کنار ورزش و رژیم غذایی به منظور کاهش قند خون برای بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 تجویز شوند. مهارکننده های SGLT2 شامل داپاگلیفلوزین، کاناگلیفلوزین و امپاگلیفلوزین هستند. آنها به عنوان محصولات تک دارویی و همچنین در ترکیب با سایر داروهای دیابت مانند متفورمین در دسترس می باشند. مهارکننده‌هایSGLT2 ، قند خون را کاهش می‌دهند و باعث می‌شوند کلیه‌ها قند را از طریق ادرار از بدن خارج کنند.

شواهد اخیر نشان داده است که مهارکننده های SGLT2 ممکن است حساسیت به انسولین را افزایش دهند، با این حال، این نتایج، ناهمگن هستند و نیاز به ارزیابی سیستماتیک دارند.

بهمین دلیل، دکتر داوود شفیع از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، و همکارانش در پایگاه های اطلاعاتی آنلاین، کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌سازی شده بر روی مهارکننده‌های SGLT2 با گروه کنترل غیرفعال یا گروه کنترل شده با متفورمین، را جستجو کردند. در این مرور بیست و دو مطالعه(6مطالعه بر روی جمعیت غیرمبتلا به دیابت نوع 2 ،و 16 مطالعه بر روی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2) انتخاب و مورد بازنگری قرار گرفتند.شش مطالعه(3 مطالعه بر روی افراد مبتلا به دیابت نوع 2 و سه مطالعه بر روی افراد غیر مبتلا به دیابت نوع 2) توسط متفورمین کنترل شدند و بقیه به صورت غیر فعال مدیریت شده بودند.

برای انجام ارزیابی ریسک سوگیری از ابزار ارزیابی ریسک سوگیری کاکرین استفاده شد. متاآنالیزهای جداگانه در مطالعات با جمعیت دیابت نوع 2 و مطالعات بر روی افراد غیر مبتلا به دیابت نوع 2و همچنین برای مطالعات کنترل شده غیرفعال و فعال از طریق تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD) به عنوان معیار "اندازه اثر" انجام شد. تجزیه و تحلیل زیر گروهی برای انواع مختلف SGLT2is انجام شد. همچنین تجزیه و تحلیل متارگرسیون با توجه به مدت و دوز مداخله انجام گردید.

حاصل مرور این مقالات یافته های زیر است:

·        مهارکننده‌های SGLT2 می تواند به طور قابل ملاحظه ای حساسیت به انسولین را در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 افزایش دهد(SMD= 0.72).

·        مهارکننده‌های SGLT2 می تواند مقاومت به انسولین را در جمعیت غیر دیابتی کاهش دهد، اما این کاهش ناچیز بود.

·        کاهش مقاومت به انسولین توسط مهارکننده‌های SGLT2 کمتر از متفورمین نبود.

تجزیه و تحلیل زیر گروهی نشان داد که داپاگلیفلوزین می تواند به طور قابل توجهی حساسیت به انسولین را افزایش دهد، اما امپاگلیفلوزین با بهبود قابل توجهی در حساسیت به انسولین مرتبط نیست.

تجزیه و تحلیل متارگرسیون هیچ اثری را برای دوز نشان نداد، اما مدت زمان تجویز مهارکننده ی SGLT2 بر حساسیت به انسولین تاثیر داشت.

محققان در مطالعه خود نوشتند: مهارکننده‌های SGLT2، به طور خاص داپاگلیفلوزین، می توانند حساسیت به انسولین را افزایش دهند. داپاگلیفلوزین در مقایسه با امپاگلیفلوزین اثر کاهش مقاومت به انسولین بیشتری نشان داد و در مقایسه با متفورمین، SGLT2Iها در کاهش مقاومت به انسولین از متفورمین پایین‌تر نبودند.

این یافته‌ها باید با مطالعات بیشتر تثبیت شوند. با این حال، برای بیماران دیابتی که از انسولین و داروهای تحریک کننده های ترشح‌ انسولین استفاده می‌کنند، در صورت استفاده از SGLT2Is برای جلوگیری از هیپوگلایسمی، باید دوز انسولین یا داروهای تحریک کننده ی ترشح‌ انسولین، تنظیم شود.

بزرگترین محدودیت برای این مطالعه این است که تعداد قابل توجهی از مطالعات وارد شده در متاآنالیز دارای خطر بالای سوگیری بودند.

منبع:

https://medicaldialogues.in/diabetes-endocrinology/news/do-sglt2-inhibitors-lower-blood-sugar-by-increasing-insulin-sensitivity-in-diabetes-patients-101394